“Asker Kaçağı” (Le Déserteur) sadece Fransa’da değil dünyanın bütün barışcı ve devrimci çevrelerinde bilinen, söylenen bir şarkıdır. Sözleri Boris Vian’a aittir. Kendisi de zaman zaman seslendirmiştir ama ilk kez 1954 yılında söyleyen bizim kuşağın gözdelerinden Mouloudji’dir. Ben “Mevlitçi” derdim, derim.
Yıllar boyunca seslendirmeyen kalmadı neredeyse: Serge Reggiani, Juliette Gréco, Richard Anthony, Johnny Hallyday, Dan Bigras, Maxime Le Forestier, Ferhat Imazighen Imoula, Leny Escudero, Dédé Fortin, Joan Baez, Hugues Aufray, Marc Lavoine, Peter, Paul and Mary, Luigi Tenco, Ornella Vanoni, Marc Robine, Ivano Fossati (it), Renzo Gallo (it), Sunlights. 1964’te Holandalı Peter Blanker. 2013 yılında La Perdita Generacio adlı grup « La dizertanto » adıyla esperanto diline uyarladı.
Peter, Paul and Mary, ABD’de Viêt Nam savaşının başlarında bu şarkıyı söylediler. 1963-64’te Asker Kaçağı’nı Fransa’da söylemek 1954’teki kadar sorunlu değildi.
Boris Vian (10.03.1920-23.06.1959; Romancı, varoluşcu, trompetist, şarkıcı) “Asker Kaçağı”nı 1954’te Fransa’nın yenilgisiyle biten Hindiçini savaşının (1946-1954) sonunda yayınlamıştı.Bu sırada Cezayir savaşı başladı. Bu nedenle, o sıralar, şarkının sözleri epeyce sansüre uğradı. Yayını “yurtseverlik” karşıtı olduğu iddiasıyla radyoda yasaklandı.
Dün Ülker bir rastlantı sonucu Serge Reggiani’nin bir diskini koydu arabanın disk çalarına. “Asker Kaçağı”nı da söylüyordu. En sevdiğim yorum. 1965-66 Paris günlerini, 50 yıl öncesini, sefil gençliğimi anımsadım.
Okuyacağınız çeviri şiirin özgün halidir. Kadim dostum Yunus Çakır çevirdi.
Özdemir İnce 10 Ağustos 2015
***
ASKER KAÇAĞI
Size bir mektubum var sayın Başkan
Vaktiniz olursa okursunuz belki
Askeriyeden bir celp aldım ki
Cepheye gidecekmişim ben de
Çarşamba akşamından önce
Böyle bir şey yapmayacağım
Bay Başkan yapmayacağım asla
Zavallı insanları öldürmek için
Gelmedim ben bu dünyaya
Sizi kızdırmaya hiç niyetim yok
Ama söylemek zorundayım ki
Çoktan aldım kararımı
Askerden kaçacağım ben
Doğdum doğalı
babamın öldüğünü gördüm
Kardeşlerimin çekip gittiğini gördüm
Ve çocuklarımın ağladığını
Nasıl da acı çekti annem
Şimdi kara toprağın altında
Umurunda değil artık bombalar
Umurunda değil mezar kurtları
Hapisaneye düştüğüm zaman
Karımı çaldılar benden
Ruhumu çaldılar benden
Hapisaneye düştüğüm zaman
Bütün geçmişimi çaldılar
Yarın sabah olur olmaz
Kapayacağım evimin kapısını
Ölü yılların suratına
Alıp başımı düşeceğim yollara
Hayatımı dileneceğim artık
Fransa’nın tozlu yollarında
Brötanya’dan Provans’a kadar
Boyun eğmeyin diyeceğim insanlara
Emirmiş, celpmiş katiyyen dinlemeyin
Savaşa asla gitmeyin
Yapmayın böyle bir sersemlik
Can vermek gerekiyorsa eğer
Vatan uğruna
Siz önden buyurun lütfen
Çok yakışır size
Örnek olun herkese
İyilik abidesi Sayın Başkan
Peşime adam salarsanız
Lütfen haber verin jandarmanıza
Silah olmayacak üzerimde
Ateş edebilirler hiç korkmadan.
BORİS VİAN’ın ağzından söyleyen YUNUS ÇAKIR
“ASKER KAÇAĞI” üzerine bir yorum
Yorumlar kapalı.